“Het is een uiterst verfijnde auto. En eveneens heel mooi.” Dat zijn de woorden van een uitzonderlijke gentleman-driver over de Duetto: De legendarische Steve McQueen werd, in de zomer van 1966, uitgenodigd door Sports Illustrated om de Italiaanse ‘spider’ te testen, samen met andere “snelle vrienden”. Het model dat hij testte was één van de eerste Alfa Romeo 1600 Spiders die in de VS aankwam, na zijn debuut op het salon van Genève een paar maanden eerder. In een paar woorden vat McQueen de essentie van Duetto en het unieke karakter van Alfa Romeo samen: rijplezier en pure schoonheid.
Steve McQueen was een verzamelaar van superauto’s en een ervaren piloot, die op het Sebring 12 Hour-evenement van 1970, samen met Peter Revson, als tweede eindigde in zijn categorie. Eén jaar later reed een jonge Dustin Hoffman op volle snelheid in een Duetto op de muziek van Simon & Garfunkel in “The Graduate”. Iconische beelden die deel uitmaken van de filmgeschiedenis. Dit was slechts het begin: de Duetto zou voorkomen in honderden films en tv-verhalen, en zo een cultus op zich worden. Mohammed Ali had, op het moment dat hij wereldkampioen zwaargewicht was, een Duetto. Hij kopieerde zijn beroemde motto: “Zweven als een vlinder, steken als een bij”. Hij liet zijn nummerplaat personaliseren naar “Ali Bee”. Zo werd de Duetto een internationale ster. Laten we terugblikken op de roots van de Duetto… in de technische innovatie van de Giulia en het charisma van de Giulietta Spider.
Geboren om Amerika te ontdekken
Achter het verhaal van de Giulietta Spider schuilt een hoofdpersonage, Hoffman is zijn naam. Niet de acteur, Dustin, maar de zakenman Max Edwin Hoffman: een ex-coureur, die door het nazisme gedwongen werd Oostenrijk te verlaten en naar de Verenigde Staten te trekken. In een paar jaar tijd werd hij de Amerikaanse referentie-importeur voor Europese autofabrikanten. Max was veel meer dan een eenvoudige “handelaar”: hij had een grondige kennis van de markt. Hij gaf advies over commercieel beleid, vroeg om specifieke modellen, suggereerde stijlvariaties – en droeg bij aan de creatie van enkele van de meest gepassioneerde sportwagens ooit gemaakt. Eén daarvan was de Giulietta Spider. Deze ‘jongedame’ werd een obsessie voor Hoffmann. Al in 1954, direct na de lancering van de Giulietta Sprint, begon hij er met Alfa Romeo over te praten. Hij voelde dat het de perfecte auto zou worden voor de Pacific Coast, in de overtuiging dat iedereen in Hollywood een exemplaar zou willen. Hij was zo overtuigd van het succes dat bereid was om er enkele honderden te kopen, nog voordat hij de uiteindelijke ontwerpen had gezien!
De elegante jongedame
Hoffman wist Francesco Quaroni en Rudolf Hruska te overtuigen en het project werd gelanceerd. Er werd een stijlcompetitie uitgeschreven tussen de twee ontwerpers van het moment: Bertone en Pinin Farina. Bertone kwam met een extreme visie, de dochter van Franco Scaglione’s “2000 Sportiva” concept: puntige voorkant, gestroomlijnde koplampen en achterste vinnen. Het voorstel van Pinin Farina werd ontworpen door Franco Martinengo en werd gekozen vanwege de elegantie en het klassieke evenwicht van de vormen.
“De elegante jongedame”, zoals Pinin Farina het beschreef, had een panoramische voorruit en glijdende zijruiten. Het model had geen deurgreep: in plaats daarvan activeerde een touw de deuropening. Pas later zou een traditionele voorruit verschijnen, plus neergaande zijruiten, uitgeruste deurpanelen, vouwdak, externe handgrepen en nieuwe interieurs. Een puur sportconcept, bevestigd door zijn extreem briljante prestaties. De Spider nam de Giulietta-motor over: een 1.290 cm³ viercilindermotor in lijn, die 65 pk leverde en de auto tot 155 km/u stuwde. Het vermogen bleef stijgen op de volgende versies, te beginnen met de Spider Veloce van 1958 met 80 pk. Veelzijdig, jong en snel. Maar ook heel elegant. De Giulietta Spider was de verloofde van de bioscoop: Fellini gaf haar een rol in zijn film “La Dolce Vita”, Antonioni koos haar als auto van Alain Delon voor de film “L’Eclipse”. Het model werd het symbool van een tijdperk: geliefd bij beroemdheden, begeerd door de hele wereld!
Made in Italy
De tijd was aangebroken om een opvolger te ontworpen voor de Giulietta Spider. Luraghi en zijn team waren zich ervan bewust dat het maken van een geweldige auto niet genoeg zou zijn: hetzelfde aura van charisma was noodzakelijk. De presentatie ervan moest een belangrijke gebeurtenis zijn: een plechtige ceremonie, ergens tussen een investituur en een kroning.
Alfa Romeo wilde iets groots. Voor de lancering in de VS organiseerde het een transatlantische luxe cruise, die de meest exclusieve beroemdheden uit de showbusiness, de sport en de modewereld uitnodigde. Er waren 1300 VIP’s aan boord, waaronder Vittorio Gassman, Rossella Falk en de sopraan Anna Moffo. Het Italiaanse passagiersschip Raffaello voer van Genua naar New York, met een tussenstop in Cannes ter gelegenheid van het filmfestival. Tijdens de hele cruise werden drie voorbeelden van de nieuwe Spider extravagant op de scheepsbrug getoond: een groene, een witte en een rode. Door herhaaldelijk het Italiaanse karakter van het product te benadrukken liep Alfa Romeo meer dan tien jaar voor op de “Made in Italy” labelcampagne.
Giulia’s technisch erfgoed
De Alfa Romeo Spider 1600 was gebaseerd op de Giulia met een verkorte wielbasis van 2.250 mm; de techniek was die van de toenmalige Giulia Sprint GT Veloce (een evolutie van de Sprint GT). Bij de lancering werd de Duetto uitgerust met de klassieke 1.570 cm³ tweecilinder 4-cilinder motor uit aluminium die 108 pk leverde. De wagen woog minder dan 1.000 kilo en de maximumsnelheid bedroeg 185 km/u.
“Duetto” of “Osso di Seppia”?
Het vinden van een naam voor het model was een verhaal op zich. Er werd een wedstrijd georganiseerd in samenwerking met alle Europese dealers. “Duetto” won… maar er was een probleem met de rechten (door een chocoladekoekje met dezelfde naam), waardoor het model moest worden gelanceerd als “Alfa Romeo Spider 1600”. De naam Duetto bleef op de achtergrond, maar stond in het geheugen van de fans gegrift en werd de bijnaam van alle generaties van het model. Andere worden toegevoegd: de 1966 Spider, de eerste van de serie en het laatste meesterwerk van Battista Pinin Farina, werd “Osso di Seppia” genoemd vanwege de ellipsvormige vorm, met afgeronde voor- en achterkant, bolle zijkanten en een zeer lage gordellijn. De tweede was de 1969 “Coda Tronca”, ‘Korte Achterkant’, opvallend voor de aerodynamische snit van zijn achterzijde. De derde is de “Aerodinamica” van 1983, genoemd naar de tests in de windtunnel. In 1989 kwam de laatste generatie aan, de zogenaamde “IV Serie”… een auto met een strakke en gestroomlijnde carrosserie, bijna een terugkeer naar zijn oorsprong. Vier generaties, meer dan 124.000 geproduceerde exemplaren in 28 jaar: de langste modelcarrière ooit voor een Alfa Romeo.
